lekarz wykonujący badanie dermatoskopii

11.08.2021

Nowotwory złośliwe skóry to najliczniejsza grupa chorób onkologicznych. Czerniak najczęściej występuje u osób w wieku 24-60 lat, w Polsce rozpoznaje się go zbyt późno, 1 na 4 pacjentów umiera z powodu tej choroby. Wczesne wykrycie choroby daje ponad 95% szans na całkowite wyleczenie.

Czerniak to nowotwór złośliwy, powstający na skórze z komórek barwnikowych zwanych melanocytami. Podstawowym objawem są widoczne zmiany na skórze. Może pojawić się także w innych miejscach na ciele, również w obrębie ust, nosa i gałki ocznej. Najczęściej występującym jest czerniak powstający ze znamion barwnikowych, najcięższą postacią jest czerniak guzkowy.

Czynniki ryzyka:

  • Jasny fenotyp skóry,
  • Nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV (słońce, solarium),
  • Poważne oparzenia słoneczne skóry, również w dzieciństwie,
  • Czerniak skóry w rodzinie,
  • Mnogie znamiona, oraz zespół znamion atypowych

 

SPF:

SPF (Sun Protection Factor) jest to wskaźnik ochrony przed promieniowaniem słonecznym. Kremy z wysokim filtrem bezwzględnie powinny stosować dzieci, pacjenci po przeszczepach narządów, po zabiegach z zakresu medycyny estetycznej, oraz osoby ze skłonnością do występowania przebarwień i przyjmujące leki światłouczulające.

 

Rodzaje filtrów:

  • niski 2-4-6 SPF;
  • średni 8–10–12 SPF;
  • wysoki 15–20–25 SPF;
  • bardzo wysoki 30–40–50 SPF;
  • ultra wysoki 50+ SPF.

 

Preparaty z filtrami powinno się stosować:

  • przy ekspozycji na słońce przez cały rok;
  • 15-20 minut przed wyjściem domu;
  • co około 2-3 godziny w ciągu dnia;
  • po wyjściu z kąpieli (np. w morzu lub jeziorze).

Należy pamiętać, aby przed szkodliwym promieniowaniem chronić nie tylko skórę, ale włosy, usta i oczy.

 

ABCDE samokontroli znamion:

Zmiany w obrębie znamienia, budzące niepokój onkologiczny, są określane jako reguła ABCDE- Freidmana i Rigela:

  • A (ang. asymetry) asymetria, zmiana kształtu znamienia z okrągłej na niesymetryczną;
  • B (ang. border) brzegi, poszarpane, nierównomierne, posiadające zgrubienia;
  • C (ang. colour) czerwony, czarny lub niejednorodny kolor;
  • D (ang. diameter) duży rozmiar, średnica znamienia powyżej 6 mm;
  • E (ang. evolving over time) ewolucja, postępujące zmiany zachodzące w znamieniu.

Wykrywanie czerniaka na wczesnym etapie zaawansowania jest priorytetem w walce o zmniejszenie śmiertelności, dlatego regularnie wykonuj samobadanie. Warto jest sfotografować zmiany i porównywać ich stan po miesiącu, dwóch.

 

Profilaktyka

Czerniak złośliwy jest najbardziej podstępnym nowotworem skóry, dlatego ważne jest stosowanie kilku prostych zasad profilaktycznych:

  • unikaj opalania się w godzinach 11.00-15.00;
  • zwracaj uwagę na wskaźnik ochrony przeciwsłonecznej kremów z filtrami i stosuj je przez cały rok (latem stosuj kremy z wysokim filtrem min. 30 SPF);
  • noś czapkę, okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV oraz ubrania zasłaniające ciało (koszule z długimi rękawami, długie spodnie);
  • zrezygnuj z solarium i lamp UV;
  • wykonuj samobadanie znamion, jeżeli zauważysz niepokojące zmiany skonsultuj je z lekarzem.
  • odżywiaj się zdrowo – wskazane jest spożywanie warzyw, owoców i nabiału.

Przed szkodliwym działaniem promieni UV należy chronić skórę nie tylko latem, ale również zimą.

 

Informacje na temat Poradni Dermatologicznej Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Skale są dostępne pod adresem: https://przychodnia-skala.pl/przychodnia-rejonowa-w-skale/dermatologiczna/

Opracowano na podstawie materiałów udostępnionych w ramach akcji Narodowego Funduszu Zdrowia – Środa z Profilaktyką

Aktualności

zobacz więcej aktualności
Obrazek przedstawia mężczyzne siedzącego przed lekarzem, prawdopodobnie słucha zaleceń lekarskich. Z tyłu stoi aparat USG Poradnia Urologiczna SPZOZ w Skale na NFZ!

27.03.2023

Poradnia Urologiczna SPZOZ w Skale na NFZ!

Szanowni Pacjenci, z przyjemnością informujemy, iż od 1 kwietnia 2023 r. w SPZOZ w Skale będzie funkcjonowała Poradnia Urologiczna, przyjmująca pacjentów w ramach podpisanej umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Aby skorzystać z bezpłatnej wizyty urologicznej, należy posiadać skierowanie.

czytaj dalej o Poradnia Urologiczna SPZOZ w Skale na NFZ!
obrazek przedstawia dziecko przebrane za lekarza i badające misia Uwaga! Zawieszona rejestracja na szczepienia dzieci w dniach 27.02. – 01.03

27.02.2023

Uwaga! Zawieszona rejestracja na szczepienia dzieci w dniach 27.02. – 01.03

Z uwagi na nagłą nieobecność personelu, rejestracja na szczepienia dzieci jest zawieszona do środy włącznie. Za utrudnienia przepraszamy.

czytaj dalej o Uwaga! Zawieszona rejestracja na szczepienia dzieci w dniach 27.02. – 01.03
kobieta trzyma przy piersi różową wstążeczkę - symbol walki z nowotworem piersi 23.03.2022 r. – Bezpłatne badania mammograficzne

30.01.2023

23.03.2022 r. – Bezpłatne badania mammograficzne

Szanowni Państwo, w imieniu Centrum Medycznego Maszachaba, zapraszamy na bezpłatne badania mammograficzne dla kobiet w wieku 50 – 69 lat (rocznik urodzenia 1973 – 1954) w dniu 23.03.2023 r. Badaniami objęte będą mieszkanki małopolski, które nie wykonywały mammografii w ciągu ostatnich 24 miesięcy. MAMMOBUS będzie ustawiony na parkingu Przychodni Rejonowej SPZOZ w Skale, ul. Słomnicka […]

czytaj dalej o 23.03.2022 r. – Bezpłatne badania mammograficzne
Świąt wypełnionych radością i miłością, niosących spokój i odpoczynek, Nowego Roku spełniającego wszelkie marzenia, pełnego optymizmu, wiary, szczęścia i powodzenia życzą Dyrekcja i Pracownicy Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Skale Wesołych Świąt Bożego Narodzenia!

24.12.2022

Wesołych Świąt Bożego Narodzenia!

czytaj dalej o Wesołych Świąt Bożego Narodzenia!