Choroby układu krążenia, nazywane inaczej chorobami układu sercowo-naczyniowego, to pojęcie obejmujące zaburzenia w obrębie układu naczyń krwionośnych i serca. Mimo coraz lepszej diagnostyki i nowoczesnych metod leczenia, choroby te są jedną z najczęstszych przyczyn zgonów tak w Polsce, jak i w wielu innych krajach świata. Zachorowalność wzrasta, zwłaszcza u mężczyzn w średnim wieku. Bardzo często osoby z dolegliwościami ze strony układu krążenia, ignorują pierwsze objawy. Wśród chorób układu krążenia wyróżnić można zarówno wady wrodzone serca, choroby o podłożu genetycznym, jak i choroby nabyte. Najczęściej występujące choroby:
nadciśnienie tętnicze – stan, w którym ciśnienie tętnicze krwi jest wyższe niż przyjęta górna granica. Najczęstsze objawy: ból głowy, bezsenność, szumy uszne, zaburzenia widzenia. Nieleczone nadciśnienie może prowadzić m.in. do udarów, choroby niedokrwiennej serca, niewydolności serca i nerek.
niewydolność serca – stan, w którym serce nie ma wystarczającej siły, aby przepompować odpowiednią ilość krwi. Najczęstsze objawy: osłabienie, łatwe męczenie się nawet przy niewielkim wysiłku, duszności, obrzęki;
zawał serca – występuje na skutek przerwania dopływu krwi do części mięśnia sercowego przez dłuższy czas; objawia się zazwyczaj intensywnym bólem w klatce piersiowej, który może promieniować np. do barku, żuchwy, oraz m.in. nudnościami, dusznością, niepokojem. Na zawał serca umiera rocznie około 15 tys. Polaków.
choroba wieńcowa – spowodowana jest niewłaściwym zaopatrzeniem serca w krew tętniczą w wyniku zwężenia naczyń wieńcowych. Najczęstsze objawy: powysiłkowe bóle w klatce piersiowej ustępujące w spoczynku i męczliwość. Ponad 40% zgonów kardiologicznych u mężczyzn spowodowanych jest chorobą wieńcową, w przypadku kobiet jest to 30%.
udar mózgu – miejscowe zaburzenie krążenia krwi w obrębie naczyń zlokalizowanych w mózgu, do którego dochodzi nagle; wyróżnia się dwa rodzaje udarów – niedokrwienny oraz krwotoczny.
Niektóre wzorce zachowań składające się na współczesny styl życia (niewłaściwe odżywianie, siedzący tryb życia, spożywanie alkoholu, palenie tytoniu, stres) odgrywają ważną rolę w rozwoju chorób układu krążenia. Zaburzenia biochemiczne wywołane przez niewłaściwe wzorce określane są jako czynniki ryzyka.
Najistotniejsze czynniki ryzyka w przypadku chorób układu krążenia:
nadciśnienie tętnicze krwi;
zaburzenia gospodarki lipidowej (podwyższone stężenie we krwi cholesterolu całkowitego, LDL-cholesterolu, triglicerydów i niskie stężenie HDL-cholesterolu);
upośledzona tolerancja glukozy;
palenie tytoniu;
niewłaściwe odżywianie;
siedzący tryb życia;
nadwaga i otyłość;
nadmierny przewlekły stres;
wiek;
płeć męska.
Kodeks zdrowego układu krążenia:
Odżywiaj się zdrowo (ogranicz spożycie tłuszczów nasyconych i soli).
Uprawiaj regularnie, umiarkowaną aktywność fizyczną 150–300 minut tygodniowo.
Kontroluj ciśnienie tętnicze krwi. Utrzymuj je w granicach normy (<140/90mmHg).
Zadbaj o prawidłowe stężenie cholesterolu.
Rzuć palenie i unikaj ekspozycji biernej na dym tytoniowy.
Ogranicz spożywanie alkoholu.
Utrzymuj prawidłową masę ciała (BMI 18,5 – 24,9 BMI).
Darmowy plan żywieniowy DASH NADCIŚNIENIE dostępny na portalu: diety.nfz.gov.pl
Program Profilaktyki Chorób Układu Krążenia
Program ChUK skierowany jest do osób, które:
w danym roku kalendarzowym mają 35, 40, 45, 50, 55 lat;
obciążone są czynnikami ryzyka (palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze krwi, zaburzenia gospodarki lipidowej, niska aktywność ruchowa, nadwaga i otyłość, upośledzona tolerancja glukozy, nadmierny stres, nieracjonalne odżywianie się, wiek);
nie mają rozpoznanej choroby układu krążenia;
w okresie ostatnich 5 lat nie korzystały ze świadczeń udzielanych w ramach programu.
Szczegółowe informacje o programie znajdziesz na stronach:
Narodowy Portal Onkologiczny dla pacjentów i ich bliskich Portal Ministerstwa Zdrowia onkologia.gov.pl to pierwsze w Polsce, ogólnodostępne źródło wiedzy, które w jednym miejscu gromadzi najważniejsze informacje na temat leczenia onkologicznego. To narzędzie wsparcia dla pacjentów i ich bliskich. Przejrzysta wiedza w jednym miejscu Portal łączy fachową wiedzę z praktycznymi poradami, które są podane w jasny, […]
Komunikat dla uczniów klas ósmych następujących szkół podstawowych: Szkoła Podstawowa Nr 1 w Skale, Szkoła Podstawowa Nr 2 w Skale, Szkoła Podstawowa w Minodze, Szkoła Podstawowa w Smardzowicach, Szkoła Podstawowa w Cianowicach, Szkoła Podstawowa w Szczodrkowicach. Szanowni Państwo, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Skale informuje, że zgodnie z art. 27 pkt.2 ustawy o […]
Informujemy, iż od dnia 14.04.2025 roku mogą Państwo wykonywać w naszej pracowni rentgenowskiej zdjęcie pantomograficzne (OPG) – jest to rodzaj zdjęcia przeglądowego jamy ustnej. Rejestracja do pracowni rentgenowskiej: pod bezpośrednim numerem telefonu 12 389 00 58 lub przez rejestrację ogólną – tel. 12 389 00 00. Koszt badania – 100 zł. Serdecznie zapraszamy.
Portal wiedzy onkologicznej
