W Europie problem cukrzycy ciążowej (GDM) dotyczy blisko 13% kobiet ciężarnych i stanowi większość przypadków cukrzycy wikłającej przebieg ciąży. U około 1/3 kobiet cukrzyca ciążowa powtarza się w kolejnej ciąży. W przypadku 30-50% kobiet, u których wystąpiła cukrzyca w ciąży, w ciągu 5-10 lat po porodzie rozwija się nietolerancja węglowodanów lub jawna cukrzyca.
Cukrzycę ciążową definiuje się jako hiperglikemię (glikemia na czczo >92 mg/dl/ 5,1 mmol/l), która po raz pierwszy pojawiła się w trakcie trwania ciąży. Zwykle nie powoduje żadnych objawów, dlatego w celu jej rozpoznania u kobiety w ciąży należy w określonym czasie oznaczyć stężenie glukozy we krwi.
Czynniki ryzyka cukrzycy ciążowej:
Wiek matki powyżej 35 lat.
Urodzenie dziecka z poprzedniej ciąży powyżej 4 kg.
Urodzenie noworodka z poprzedniej ciąży z wadą rozwojową (układu sercowo-naczyniowego, układu nerwowego, układu moczowego).
Niepowodzenia położnicze w przeszłości – poronienia, urodzenie martwego dziecka.
Nadciśnienie tętnicze, nadwaga lub otyłość matki przed ciążą.
Wywiad rodzinny obciążony w kierunku cukrzycy typu 2.
Przebyta cukrzyca ciążowa w poprzednich ciążach.
Wielorództwo.
Zespół policystycznych jajników.
Diagnostyka:
Każda ciężarna w I trymestrze ciąży powinna mieć zlecone przez lekarza ginekologa oznaczanie we krwi glukozy na czczo. Prawidłowy poziom powinien być mniejszy niż 92 mg/dl (5,1 mmol/l).
U ciężarnej bez czynników ryzyka – jeśli nie stwierdzi się nieprawidłowych wartości glikemii, kolejny krok diagnostyczny to wykonanie między 24. a 28. tygodniem ciąży 3-punktowego testu obciążenia 75 g glukozy (OGTT75).
U ciężarnej z czynnikami ryzyka – 3-punktowy test obciążenia 75 g glukozy
(OGTT75) należy wykonać już na początku ciąży, w I trymestrze.
Gdy stężenie glukozy na czczo w I trymestrze zawiera się w przedziale 92-125 mg/dl (5,1-6,9 mmol/l) należy pilnie wykonać test OGTT75 celem weryfikacji zaburzeń.
Gdy stężenie glukozy na czczo jest równe lub wyższe 126 mg/dl (7,0 mmol/l) rozpoznaje się cukrzycę w ciąży i najczęściej świadczy to o istnieniu cukrzycy przed ciążą.
Profilaktyka:
Profilaktyka cukrzycy ciążowej nie jest jednoznaczna, gdyż wpływa na nią wiele czynników. Wprowadzone zmiany w trybie życia mogą jednak zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia.
Żywienie. Dbanie o odpowiednio zbilansowaną dietę tak, by poziom glukozy we krwi utrzymywał się na odpowiednim poziomie oraz zabezpieczał potrzeby organizmu matki i rozwijającego się płodu. Zalecane są produkty zbożowe, białkowe (chude mięso i wędliny, ryby, chudy nabiał), warzywa i tłuszcze roślinne. Ograniczyć należy tłuszcze zwierzęce (w tym tłusty nabiał) i węglowodany proste (tj.: cukier, słodycze, miód, przetworzone owoce) oraz spożycie soli. Unikać należy kawy i mocnej herbaty.
Aktywność fizyczna. Wczesne (I trymestr) podjęcie regularnej aktywności fizycznej (30 min., 3 razy w tygodniu) o umiarkowanym natężeniu (spacer, Nordic Waking, joga, pilates, pływanie, ćwiczenia w ramach szkoły rodzenia) po wcześniejszej konsultacji z lekarzem prowadzącym ciąże.
Badania kontrolne. Każda ciężarna powinna być pod ścisłą opieką lekarza, który zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników będzie zlecał kolejne badania kontrolne zgodnie z kalendarzem badań w ciąży.
Sweet Pregna to aplikacja mobilna dedykowana kobietom z cukrzycą ciążową.
Aplikacja Sweet Pregna pomaga:
kontrolować poziom cukru we krwi (używając glukometru połączonego z aplikacją można automatycznie pobrać i zapisać wszystkie pomiary);
kontrolować prawidłowy przyrost masy ciała kobiety ciężarnej;
ustalić właściwe zapotrzebowanie kaloryczne, podając masę ciała, wzrost oraz wiek;
zdrowo się odżywiać dzięki przykładowym jadłospisom;
w odpowiednim komponowaniu posiłków, licząc kaloryczność, ładunek glikemiczny oraz wartość odżywczą danego produktu posiłku;
wskazując, które produkty są niedozwolone lub niezalecane w czasie ciąży powikłanej cukrzycą;
mierzyć aktywność fizyczną korzystając z kalkulatora spalanych kalorii, oraz zawiera przykładowe ćwiczenia odpowiednie dla II i III trymestru ciąży.
Aplikacja Sweet Pregna zawiera również niezbędne informacje dotyczące cukrzycy ciążowej oraz cenne wskazówki. Dzięki aplikacji można także znaleźć najbliższy ośrodek ginekologiczno-położniczy i/lub diabetologiczny.
28 sierpnia 2024 – nieobecność lekarza w OZ Minoga
W dniu 28 sierpnia 2024 r. lek. Ewa Skalniak będzie nieobecna. W przypadku pogorszenia stanu zdrowia prosimy o kontakt z Przychodnią Rejonową w Skale, ul. Słomnicka 69, tel. 12/389-00-00. Pobranie materiału do badań będzie odbywać się bez zmian. Za utrudnienia przepraszamy
Uwaga! W dniu 5 lipca 2024 r. Ośrodek Zdrowia w Minodze będzie nieczynny. W przypadku pogorszenia stanu zdrowia prosimy o kontakt z Przychodnią Rejonową w Skale, ul. Słomnicka 69, tel. 12/389-00-00 Za utrudnienia przepraszamy
informujemy, iż od 8 lipca 2024 r. ulegnie zmianie praca Ośrodka Zdrowia w Minodze – dr Ewa Skalniak będzie przyjmować pacjentów w środy, w godzinach 12.00 – 15.00. Rejestracja na wizyty i badania pod numerem telefonu: 12/389-90-07.
Szanowni Pacjenci informujemy, iż 1 lipca 2024 r. rozpoczynamy remont Ośrodka Zdrowia w Cianowicach. Prace obejmujące m.in. dobudowę szybu windowego, przebudowę klatki schodowej, wymianę instalacji oraz rearanżację gabinetów potrwają do 30 czerwca 2025roku.