obrazek pokazuje różnice w budowie kości osoby zdrowej i osoby chorej na osteoporozę

09.06.2021

Ponad 200 milionów osób na całym świecie dotkniętych jest osteoporozą, w Polsce na osteoporozę choruje ok. 2,8 mln osób, połowa zachorowań dotyczy osób w wieku 75-84 lata. Powoduje prawie 90% złamań nasady bliższej kości udowej oraz trzonów kręgów u kobiet i 70% u mężczyzn.

Osteoporoza to choroba cywilizacyjna, charakteryzująca się zmniejszeniem i osłabieniem struktury mineralnej kości, a w rezultacie zwiększoną podatnością na złamania. Częściej dotyka kobiet niż mężczyzn.

Wyróżniamy dwa rodzaje osteoporozy:

  • pierwotna – występuje najczęściej, jest konsekwencją starzenia się układu szkieletowego. Rozwija się u kobiet po menopauzie oraz u mężczyzn w podeszłym wieku. Utrata gęstości mineralnej kości jest nieuchronnym procesem związanym z wiekiem.
  • wtórna – jest wynikiem współistnienia innych chorób lub stosowania niektórych leków, może pojawić się w każdym wieku.

 

Czynniki ryzyka:

  • wiek;
  • niska masa kostna;
  • niska masa ciała;
  • przebyte złamanie bez istotnego urazu;
  • przewlekłe leczenie glikokortykosteroidami obecnie lub w przeszłości;
  • palenie papierosów i picie alkoholu;
  • reumatoidalne zapalenie stawów;
  • nieodpowiednia dieta, uboga w wapń i witaminę D;
  • mała aktywność fizyczna;
  • niedostateczna ekspozycja na światło słoneczne;

 

Densytometia jest to badanie gęstości mineralnej kości (BMD). Jest bezpieczne i nie wymaga żadnego przygotowania. Badanie przeprowadza się zazwyczaj w odniesieniu do kości, które najczęściej ulegają złamaniu w przebiegu osteoporozy (szyjka kości udowej, odcinek lędźwiowy kręgosłupa, kości przedramienia, kości nadgarstka).

Profilaktyka:

Dieta:

Korzystne dla kości:

  • mleko i produkty mleczne: kefir, jogurt sery twarogowe, żółte, feta – o obniżonej zawartości tłuszczu;
  • owoce świeże i suszone (wszystkie);
  • warzywa świeże i gotowane (zwłaszcza liściaste) sałata, rukola, jarmuż, brokuły, kapusta, kalafior, brukselka, kiełki, groszek zielony, nasiona roślin strączkowych. Warzywa warto jadać w postaci surówek z dodatkiem oleju rzepakowego lub oliwy;
  • tłuste ryby morskie (łosoś, sardynki, makrela, śledź, szprotki, turbot, flądra) – świeże, mrożone, wędzone o małej zawartości soli;
  • pieczywo razowe (graham, żytnie, orkiszowe, wieloziarniste) oraz kasze (gryczana, jaglana, jęczmienna), ryż i makarony pełnoziarniste.

 

Niekorzystne dla kości:

  • przetwory mięsne (wędliny) konserwowane fosforanami, a także słone wędliny;
  • szczawiany zawarte m.in. w szczawiu, szpinaku, rabarbarze i botwinie;
  • nadmierne spożycie tłuszczów zwierzęcych – zwiększają wydalanie wapnia z organizmu i obniżają jego przyswajanie z przewodu pokarmowego.

 

Ruch:

Regularna aktywność fizyczna jest niezbędna dla utrzymania kości w zdrowiu. Powinniśmy poświęcić na nią co najmniej 30-60 minut dziennie w zależności od wieku. Zalecany przez ekspertów WHO program aktywności fizycznej seniorów, w którym bierze się pod uwagę ryzyko osteoporozy w tym wieku, powinien zawierać trzy elementy:

  • ćwiczenia wytrzymałościowe – marsz, marszobieg, jazda na rowerze, nordic walking z intensywnością odpowiednią do stanu zdrowia i sprawności ogólnej ćwiczących;
  • ćwiczenia siłowe – angażujące najważniejsze grupy mięśniowe tj.: brzucha, pleców, nóg i ramion;
  • ćwiczenia rozciągające, równoważne i koordynacyjne;

Dobrze zaplanowany trening zmniejsza ryzyko złamań kości. Mocne mięśnie stabilizują znacznie postawę ciała i eliminują ryzyko upadku, a tym samym złamań osteoporotycznych.

 

Dla kobiet, szczególnie zagrożonych osteoporozą, opracowany został Program Koordynacji Profilaktyki Złamań Osteoporotycznych.

Skierowany jest do kobiet:

  • w wieku 50–70 lat;
  • nie leczących się na osteoporozę;
  • u których wcześniej nie została zdiagnozowana choroba.

Szczegółowe informacje o programie oraz  ośrodkach  realizujących badania znajdziesz na stronie:

https://pacjent.gov.pl/programy-profilaktyczne/profilaktyka-osteoporozy

Gdzie szukać poradni leczenia osteoporozy:

https://gsl.nfz.gov.pl/GSL/GSL/PrzychodnieSpecjalistyczne

 

Opracowano na podstawie materiałów udostępnionych w ramach akcji Narodowego Funduszu Zdrowia – Środa z Profilaktyką

Aktualności

zobacz więcej aktualności
Obrazek przedstawia mężczyzne siedzącego przed lekarzem, prawdopodobnie słucha zaleceń lekarskich. Z tyłu stoi aparat USG Poradnia Urologiczna SPZOZ w Skale na NFZ!

27.03.2023

Poradnia Urologiczna SPZOZ w Skale na NFZ!

Szanowni Pacjenci, z przyjemnością informujemy, iż od 1 kwietnia 2023 r. w SPZOZ w Skale będzie funkcjonowała Poradnia Urologiczna, przyjmująca pacjentów w ramach podpisanej umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Aby skorzystać z bezpłatnej wizyty urologicznej, należy posiadać skierowanie.

czytaj dalej o Poradnia Urologiczna SPZOZ w Skale na NFZ!
obrazek przedstawia dziecko przebrane za lekarza i badające misia Uwaga! Zawieszona rejestracja na szczepienia dzieci w dniach 27.02. – 01.03

27.02.2023

Uwaga! Zawieszona rejestracja na szczepienia dzieci w dniach 27.02. – 01.03

Z uwagi na nagłą nieobecność personelu, rejestracja na szczepienia dzieci jest zawieszona do środy włącznie. Za utrudnienia przepraszamy.

czytaj dalej o Uwaga! Zawieszona rejestracja na szczepienia dzieci w dniach 27.02. – 01.03
kobieta trzyma przy piersi różową wstążeczkę - symbol walki z nowotworem piersi 23.03.2022 r. – Bezpłatne badania mammograficzne

30.01.2023

23.03.2022 r. – Bezpłatne badania mammograficzne

Szanowni Państwo, w imieniu Centrum Medycznego Maszachaba, zapraszamy na bezpłatne badania mammograficzne dla kobiet w wieku 50 – 69 lat (rocznik urodzenia 1973 – 1954) w dniu 23.03.2023 r. Badaniami objęte będą mieszkanki małopolski, które nie wykonywały mammografii w ciągu ostatnich 24 miesięcy. MAMMOBUS będzie ustawiony na parkingu Przychodni Rejonowej SPZOZ w Skale, ul. Słomnicka […]

czytaj dalej o 23.03.2022 r. – Bezpłatne badania mammograficzne
Świąt wypełnionych radością i miłością, niosących spokój i odpoczynek, Nowego Roku spełniającego wszelkie marzenia, pełnego optymizmu, wiary, szczęścia i powodzenia życzą Dyrekcja i Pracownicy Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Skale Wesołych Świąt Bożego Narodzenia!

24.12.2022

Wesołych Świąt Bożego Narodzenia!

czytaj dalej o Wesołych Świąt Bożego Narodzenia!