obrazek pokazuje różnice w budowie kości osoby zdrowej i osoby chorej na osteoporozę

09.06.2021

Ponad 200 milionów osób na całym świecie dotkniętych jest osteoporozą, w Polsce na osteoporozę choruje ok. 2,8 mln osób, połowa zachorowań dotyczy osób w wieku 75-84 lata. Powoduje prawie 90% złamań nasady bliższej kości udowej oraz trzonów kręgów u kobiet i 70% u mężczyzn.

Osteoporoza to choroba cywilizacyjna, charakteryzująca się zmniejszeniem i osłabieniem struktury mineralnej kości, a w rezultacie zwiększoną podatnością na złamania. Częściej dotyka kobiet niż mężczyzn.

Wyróżniamy dwa rodzaje osteoporozy:

  • pierwotna – występuje najczęściej, jest konsekwencją starzenia się układu szkieletowego. Rozwija się u kobiet po menopauzie oraz u mężczyzn w podeszłym wieku. Utrata gęstości mineralnej kości jest nieuchronnym procesem związanym z wiekiem.
  • wtórna – jest wynikiem współistnienia innych chorób lub stosowania niektórych leków, może pojawić się w każdym wieku.

 

Czynniki ryzyka:

  • wiek;
  • niska masa kostna;
  • niska masa ciała;
  • przebyte złamanie bez istotnego urazu;
  • przewlekłe leczenie glikokortykosteroidami obecnie lub w przeszłości;
  • palenie papierosów i picie alkoholu;
  • reumatoidalne zapalenie stawów;
  • nieodpowiednia dieta, uboga w wapń i witaminę D;
  • mała aktywność fizyczna;
  • niedostateczna ekspozycja na światło słoneczne;

 

Densytometia jest to badanie gęstości mineralnej kości (BMD). Jest bezpieczne i nie wymaga żadnego przygotowania. Badanie przeprowadza się zazwyczaj w odniesieniu do kości, które najczęściej ulegają złamaniu w przebiegu osteoporozy (szyjka kości udowej, odcinek lędźwiowy kręgosłupa, kości przedramienia, kości nadgarstka).

Profilaktyka:

Dieta:

Korzystne dla kości:

  • mleko i produkty mleczne: kefir, jogurt sery twarogowe, żółte, feta – o obniżonej zawartości tłuszczu;
  • owoce świeże i suszone (wszystkie);
  • warzywa świeże i gotowane (zwłaszcza liściaste) sałata, rukola, jarmuż, brokuły, kapusta, kalafior, brukselka, kiełki, groszek zielony, nasiona roślin strączkowych. Warzywa warto jadać w postaci surówek z dodatkiem oleju rzepakowego lub oliwy;
  • tłuste ryby morskie (łosoś, sardynki, makrela, śledź, szprotki, turbot, flądra) – świeże, mrożone, wędzone o małej zawartości soli;
  • pieczywo razowe (graham, żytnie, orkiszowe, wieloziarniste) oraz kasze (gryczana, jaglana, jęczmienna), ryż i makarony pełnoziarniste.

 

Niekorzystne dla kości:

  • przetwory mięsne (wędliny) konserwowane fosforanami, a także słone wędliny;
  • szczawiany zawarte m.in. w szczawiu, szpinaku, rabarbarze i botwinie;
  • nadmierne spożycie tłuszczów zwierzęcych – zwiększają wydalanie wapnia z organizmu i obniżają jego przyswajanie z przewodu pokarmowego.

 

Ruch:

Regularna aktywność fizyczna jest niezbędna dla utrzymania kości w zdrowiu. Powinniśmy poświęcić na nią co najmniej 30-60 minut dziennie w zależności od wieku. Zalecany przez ekspertów WHO program aktywności fizycznej seniorów, w którym bierze się pod uwagę ryzyko osteoporozy w tym wieku, powinien zawierać trzy elementy:

  • ćwiczenia wytrzymałościowe – marsz, marszobieg, jazda na rowerze, nordic walking z intensywnością odpowiednią do stanu zdrowia i sprawności ogólnej ćwiczących;
  • ćwiczenia siłowe – angażujące najważniejsze grupy mięśniowe tj.: brzucha, pleców, nóg i ramion;
  • ćwiczenia rozciągające, równoważne i koordynacyjne;

Dobrze zaplanowany trening zmniejsza ryzyko złamań kości. Mocne mięśnie stabilizują znacznie postawę ciała i eliminują ryzyko upadku, a tym samym złamań osteoporotycznych.

 

Dla kobiet, szczególnie zagrożonych osteoporozą, opracowany został Program Koordynacji Profilaktyki Złamań Osteoporotycznych.

Skierowany jest do kobiet:

  • w wieku 50–70 lat;
  • nie leczących się na osteoporozę;
  • u których wcześniej nie została zdiagnozowana choroba.

Szczegółowe informacje o programie oraz  ośrodkach  realizujących badania znajdziesz na stronie:

https://pacjent.gov.pl/programy-profilaktyczne/profilaktyka-osteoporozy

Gdzie szukać poradni leczenia osteoporozy:

https://gsl.nfz.gov.pl/GSL/GSL/PrzychodnieSpecjalistyczne

 

Opracowano na podstawie materiałów udostępnionych w ramach akcji Narodowego Funduszu Zdrowia – Środa z Profilaktyką

Aktualności

zobacz więcej aktualności
Obrazek przedstawia mężczyzne siedzącego przed lekarzem, prawdopodobnie słucha zaleceń lekarskich. Z tyłu stoi aparat USG 28 sierpnia 2024 – nieobecność lekarza w OZ Minoga

27.08.2024

28 sierpnia 2024 – nieobecność lekarza w OZ Minoga

W dniu 28 sierpnia 2024 r. lek. Ewa Skalniak będzie nieobecna. W przypadku pogorszenia stanu zdrowia prosimy o kontakt z Przychodnią Rejonową w Skale, ul. Słomnicka 69, tel. 12/389-00-00. Pobranie materiału do badań będzie odbywać się bez zmian. Za utrudnienia przepraszamy

czytaj dalej o 28 sierpnia 2024 – nieobecność lekarza w OZ Minoga
zdjęcie przedstawia lekarza siedzącego przy biurku, jedną ręką pisze na komputerze, w drugiej trzyma długopis i wypełnia ankietę 5 lipca Ośrodek Zdrowia w Minodze nieczynny!

02.07.2024

5 lipca Ośrodek Zdrowia w Minodze nieczynny!

Uwaga! W dniu 5 lipca 2024 r. Ośrodek Zdrowia w Minodze będzie nieczynny. W przypadku pogorszenia stanu zdrowia prosimy o kontakt z Przychodnią Rejonową w Skale, ul. Słomnicka 69, tel. 12/389-00-00 Za utrudnienia przepraszamy

czytaj dalej o 5 lipca Ośrodek Zdrowia w Minodze nieczynny!
zdjęcie przedstawia lekarza siedzącego przy biurku, jedną ręką pisze na komputerze, w drugiej trzyma długopis i wypełnia ankietę Zmiana harmonogramu w Ośrodku Zdrowia w Minodze

01.07.2024

Zmiana harmonogramu w Ośrodku Zdrowia w Minodze

informujemy, iż od 8 lipca 2024 r. ulegnie zmianie praca Ośrodka Zdrowia w Minodze – dr Ewa Skalniak będzie przyjmować pacjentów w środy, w godzinach 12.00 – 15.00. Rejestracja na wizyty i badania pod numerem telefonu: 12/389-90-07.

czytaj dalej o Zmiana harmonogramu w Ośrodku Zdrowia w Minodze
na obrazku znajduje się młotek położony na planie budynku, rękawice budowlane oraz gwoździe Remont Ośrodka Zdrowia w Cianowicach

26.06.2024

Remont Ośrodka Zdrowia w Cianowicach

Szanowni Pacjenci informujemy, iż 1 lipca 2024 r. rozpoczynamy remont Ośrodka Zdrowia w Cianowicach. Prace obejmujące m.in. dobudowę szybu windowego, przebudowę klatki schodowej, wymianę instalacji oraz rearanżację gabinetów potrwają do 30 czerwca 2025roku.

czytaj dalej o Remont Ośrodka Zdrowia w Cianowicach